ORTODONTİ NEDİR?

Ortodonti, halk arasında “çarpık dişlerin düzeltilmesi” olarak bilinmektedir. Ancak ortodonti tam anlamıyla diş hekimliğinin çene, yüz ve dişsel bozukluklarının teşhis ve tedavisi ile ilgilenen ana bilim dalıdır. “Orthos” kelimesi Latince’de “düz” anlamına gelirken, “odontos” kelimesi ise “diş” anlamına gelmektedir. Yani “ortodonti” nin Türkçe karşılığı “düzgün diş” tir diyebiliriz.

ORTODONTİ UZMANI KİMDİR?
“Ortodontist ya da diğer adıyla ortodonti uzmanı çene, yüz ve dişsel bozuklukların teşhis ve tedavisi konusunda uzmanlık eğitimi almış diş hekimidir. Ortodonti uzmanı olabilmek için öncelikle 5 yıllık bir diş hekimliği fakültesinden mezun olmak gerekir. Daha sonra çeşitli sınavlar sonucunda bir diş hekimliği fakültesinin ortodonti ana bilim dalında 4-6 yıllık uzmanlık eğitimi alınır. Bu uzmanlık eğitimini tamamlayabilen diş hekimi “ortodonti uzmanı” ünvanını almaktadır.


Çocuklar ilk defa ne zaman ortodontik kontrolden geçmelidir?

AAO (American Association of Orthodontics) çocukların 7 yaşını geçmeden ortodontik kontrolden geçmelerini tavsiye etmektedir. Bu yaşlarda ortodontist/ortodonti uzmanı, henüz çocuğun ağzında süt dişleri varken çene ve diş gelişimindeki problemleri yakalayabilir. Anormal durumun erken tespit edilmesi önemlidir çünkü bazı ortodontik problemler erkenden teşhis edildiğinde tedavisi de çok daha kolay olmaktadır. Gelecekte komplike ve maliyetli tedavi olma olasılığı azalabilir. Pek çok ortodontik hastanın aktif tedavisi 9-14 yaşları arasında başlar. İskeletsel bozukluklar çocuğun büyüme dönemi bitmeden çözülebilir.



Kimler ortodontik tedavi görebilir?

Geçmişte ortodontik tedavinin sadece çocuklar için olduğu görüşü hakimdi. Günümüzde ise ortodontik hastaların yaklaşık yüzde otuzu erişkin bireylerden oluşmaktadır. Sağlıklı bir kapanış, 16 yaşında olduğu kadar 60 yaşında da aynı öneme sahiptir. Yaş, ortodontik tedavi için değerlendirilecek bir kriter değildir. Sağlıklı dişler her yaşta hareket ettirilebilir.



Ortodontik tedavi ne kadar sürer?

Ortodontik tedavi istenilen sonuca ulaşılana kadar devam eder. Aktif ortodontik tedavi bir ile dört sene arası sürebilirken. ortalama iki senede biter. Bazı bireyler biyolojik yapılarından dolayı tedaviye diğerlerinden daha hızlı ya da daha geç cevap verebilir.Ayrıca önleyici ve erken tedaviler sadece birkaç ay sürebilir. Apareyler tedavi sürecinde periyodik olarak uyumlanır. Tedavi süresine etki eden faktörler şu şekilde sıralanabilir: -Problemin şiddeti -Yüz ve çene yapılarının büyümesi -Dişler, diş etleri ve bunları destekleyen çene kemiğinin sağlığı -Bireyin tedaviye kooperasyonu



Neden ortodontik tedavi görülmelidir?

Çapraşık dişlerin temizlenmesi zordur. Kötü kapanış diş yüzeylerinde aşınmalara, çiğneme, konuşma gibi fonksiyonlarda zorluklara ve dişleri destekleyen kemik ve diş eti yapılarında aşırı strese sebep olabilir. Tedavi edilmediğinde, birçok problem zamanla daha ciddi hale dönüşerek ileri zamanda daha komplike tedavi gereksinimi doğurabilir.



Ortodontik tedavide riskler nelerdir?

Braketler ilk yerleştirildiklerinde ve seanslar arasında ortodontik teller brakete uyumlandırıldıklarında rahatsızlığa sebep olabilirler. İlk 3-4 gün ısırma sırasında hassasiyet meydana gelebilir. Braketlere adapte olana kadar ilk birkaç hafta dudak, yanak ve dilde iritasyon/yaralanma olabilir. Bazı apareyler ilk birkaç gün konuşma güçlüğü meydana getirebilir. Apareylerin hasar görmesi, braketlerin kırılması tedavi süresini uzatabilir ve sonuçları olumsuz etkileyebilir. Ortodontik apareylerin etrafındaki besin artıkları ve buna bağlı olarak dişler üzerindeki plak oluşumu; diş minesinin çözünmesine, diş çürüklerine ve dişler üzerinde geri dönüşümü olmayan hasarlara sebep olabilir.



Tedavi bittikten sonra dişler geri döner mi?

İnsan vücudunda olduğu gibi dişlerde de hayat boyunca süren bir hareket ve değişim söz konusudur. Başarılı bir şekilde tamamlanmış ortodontik tedavi sonrası geri dönme riski azdır. Ortodontist, geri dönüşü engellemek ve en aza indirgemek için hastaya 'pekiştirme apareyleri' kullandıracaktır. Bu döneme gösterdiğiniz önem tedavinizin kalıcı olmasını sağlar. Ortodontik relaps (dişlerdeki geri dönüş) birkaç sebeple meydana gelebilir: • Hastaların pekiştirme apareylerini kullanmaması • Ortodontik tedavi sonrası anormal büyüme paterni olan hastalarda bu değişimin devam etmesi • Hastaların tedavi edilmemiş diş sıkma ya da gıcırdatma alışkanlığının olması • Hastaların dudak ve yanaklarındaki aşırı kas faaliyeti • Ortodonti tedavi sonrası sürmeye çalışan 3.azı(20 yaş) dişlerinin ön dişlerde baskı oluşturması • Fizyolojik süreçte alt keser dişlerde meydana gelen değişimler



Tedavi amacı ile daimi diş çekmenin sakıncası var mıdır?

Ortodontik tedavi amacı ile diş çekilmesi hastalarımızın velileri tarafından tedirginlikle karşılanmaktadır. Ancak bazı problemlerde çekim yapmamak daha sağlıksız bir ortam oluşturur. Diş çekimi kararı, dişlerin çene kemikleri üzerine yerleştirilemediği durumlarda tedavi sonucunun daha başarılı ve kalıcı olmasını sağlar. Ortodontist, diş hekimliği eğitimi üzerine en az 4 yıl daha eğitim almış bir uzman olup hangi problemlerde çekim yapılması gerektiğini çok iyi bilmektedir. Lütfen hekiminize güveniniz.



Ortodontik tedavi pahalı mıdır?

Problemin şiddeti, tedavi şekli, tedavi süresi, kullanılan brakete (estetik veya metal braket) ve tele(Çelik, Ni-Ti, ısıya duyarlı Ni-Ti, TMA) göre tedavi ücretleri değişebilmektedir. Devlet üniversitelerinde malzeme hasta tarafından karşılanırken, vakıf üniversitelerinde ise hem malzeme hasta tarafından alınmakta hem de hastadan tedavi farkı alınmaktadır. Özele sevk halinde belli bir miktar devlet size katkı sağlamaktadır. 18 yaş üstü hastalarda devlet ödeme yapmamaktadır. Bağlı bulunduğunuz ilin İl Sağlık Müdürlükleri sizlere yardımcı olacaktır.